钦定古今图书集成理学汇编字学典
第十八卷目录
音义部汇考八
《后汉.许慎.说文五》〈下平声二〉
字学典第十八卷
音义部汇考八
《后汉·许慎·说文五》《下平声二》
尺遮切,车。

五加切,牙。

户瓜切,华。

古华切,瓜。

与章切,羊。

府良切,方。

府良切,匚,读若方。

武方切,亡。

直良切,长。

许良切,

与香同。

居良切,

,读若畺。

雨方切,王。

七冈切,仓。

古郎切,亢。

乌光切,

,读若汪。

呼光切,黄。

古行切,庚。

户庚切,行。

武兵切,明。

莫经切,冥。

所庚切,生。

举卿切,京。

去京切,卯,读若卿。

许荣切,兄。

丘耕切,臤,读若铿,又苦闲切,

子盈切,晶。

苍经切,青。

当经切,丁。

古荧切,冂与坰同。

笔陵切,冰,读若冰。

奴登切,能。

去鸠切,丘。

巨鸠切,裘。

语求切,牛。

宇秋切,酋。

职流切,舟。

市流切,雔,读若酬。

莫浮切,矛。

于虬切,𢆶,读若幽。

居虬切,

,读若枓。

舆轮之总名,夏后时奚仲所造,象形,凡车之属皆从车,尺遮切。

籀文车。

陷阵车也,从车,童声,尺容切。

车迹也,从车,从省声,徐铉等曰:今俗别作踪非是。即容切。

长毂之軝也,以朱约之,从车,氏声,诗曰:约軝错衡,渠支切。

軝或从革。

軿、车前衣车后也,从车,甾声,侧持切。

丧车也,从车,而声,如之切。

车舆也,从车,舁声,以诸切。

委轮也,从车,俞声,式朱切。

大车辕耑持衡者,从车,儿声,五鸡切。

輗或从宜。

輗又从木。

连车也,一曰却车,抵堂为

,从车,差省声,读若迟,士皆切。

车声,从车,磷声,力珍切。

车约

也,从车,川声,
《周礼》曰:孤乘夏

;一曰下棺车曰

,敕伦切。

有辐曰轮,无辐曰辁,从车,仑声,力屯切。

大车箦也,从车,秦声,读若臻,侧诜切。

淮阳名车,穹隆轒,从车,贲声,符分切。

大车后压也,从车,宛声,于云切。

圜围也,四千人为军,从车,从包省,军兵车也,举云切。

辀也,从车,袁声,两元切。

曲辀轓车,从车,于声,虚言切。

轭軥也,从车,军声,乎昆切。

卧车也,从车,温声,乌魂切。

兵车也,从车,屯声,徒魂切。

车

鈏也,从车,真声,读若论语铿尔舍瑟而作,又读若掔,苦闲切。

蕃车下庳轮也,一曰无辐也;从车,全声,读若馔,市缘切。

小车也,从车,召声,以招切。

兵高车加巢以望敌也,从车,巢声,
《春秋传》曰:楚子登轈车,锄交切。

卧车也,从车,京声,吕张切。

方车也,一曰一轮车,从车,㞷声,读若狂,巨王切。

车戾也,从车,匡声,巨王切。

兵车也,从车,朋声,蒲庚切。

车坚也,从车,声声,口茎切。

群车声也,从三车,呼宏切。

轻车也,从车,巠声,去盈切。

车輮规也,一曰一轮车,从车,荧省声,读若茕,渠营切。

辎车也,从车,并声,薄丁切。

车轖閒横木,从车,令声,郎丁切。

軨或从霝,司马相如说。

轺车后登也,从车,氶声,读若易抍马之抍,署陵切。

轻车也,从车,酋声,诗曰:輶车銮镳,以周切。

辕也,从车,舟声,张流切。

籀文辀。

重也,从车,周声,职流切。

反推车令有所什也,从车,从付,读若胥,而陇切。

车轮小穿也,从车,只声,诸氏切。

车旁也,从车,奇声,于绮切。

车衡载辔者,从车,义声,鱼绮切。

轙或从金,从献。

车辙也,从车,九声,居洧切。

人颊车也,从车,甫声,扶雨切。

大车后也,从车,氐声,丁礼切。

碍也,从车,多声,康礼切。

车后横木也,从车,鬒声,之忍切。

车伏兔下革也,从车,

声,

、古昏字,读若闵,眉殒切。

轺车前横木,从车,君声,读若裙,又读裈,牛尹切。

车耳反出也,从车,从反,反亦声,府远切。

引之也,从车,免声,无远切。

毂齐等儿,从车,昆声,
《周礼》曰:望其毂,欲其辊。古本切。

毂端沓也,从车,官声,古满切。

车名,从车,孱声,士限切。

挽车也,从车,从

,在车前引之,力展切。

轹也,从车,艮声,尼展切。

盖弓也,一曰幅也,从车,燎声,卢皓切。

接轴车也,从车,可声,康我切。

车轫也,从车,柔声,人九切。

𢧵也,从车,从斤,斩法车裂也,侧减切。

车轼前也,从车,凡声,
《周礼》曰:立当前軓,音范,

范軷也,从车,范省声,读与犯同,音犯,

抵也,从车,埶声,陟利切。

车横軨也,从车,对声,
《周礼》曰:参分轵围,去一以为轛围,追萃切。

车軨前横木也,从车,各声,徐铉等曰︰各非声,当从路省,洛故切。

车輨也,从车,大声,特计切。

车轴耑也,从车,象形,;徐锴曰:指事,干濊切。

軎或从彗。

若军发车百两为辈,从车,非声,补姝切。

乘也,从车,𢦏声,作代切。

碍车也,从车,刃声,而振切。

衣车盖也,从车,曼声,莫半切。

车裂人也,从车,瞏声,
《春秋传》曰:轘诸栗门;徐铉等曰:瞏渠营切,非声,当从环省。胡惯切。

车摇也,从车,从行,一曰衍省声,古绚切。

治车轴也,从车,算声,所眷切。

运也,从车,专声,知恋切。

轭下曲者,从车,句声,古𠋫切。

辐所凑也,从车,㱿声,古禄切。

车伏兔也,从车,菐声,
《周礼》曰:加轸与

焉。博木切。

轮轑也,从车,畐声,方六切。

车轴缚也,从车,复声,
《易》曰:舆脱輹,芳六切。

持轮也,从车,由声,徐锴曰︰当从胄省。直六切。

大车驾马也,从车,共声,居玉切。

直辕车

也,从车,具声,居玉切。

车骑上曲铜也,从车,爻声,古岳切。

车相出也,从车,失声,夷质切。

车辕耑持衡者,从车,元声,鱼厥切。

载高儿,从车,

省声,五葛切。

出将有事于道,必先告其神,立坛四通,树茅以依神为軷既祭軷,轹于牲而行为范軷;诗曰:取羝以軷;从车,犮声,蒲拨切。


也,从车,乙声,鸟辖切。

车声也,从车,害声,一曰辖键也,胡八切。

车迹也,从车,彻省声,本通用彻,后人所加,直𠛱切。

车小缺复合者,从车,叕声,徐铉等按网部,辍与罬同,此重出,陟劣切。

辕前也,从车,阨声,于革切。

车所践也,从车,乐声,郎击切。

车辖相击也,从车,从毄,毄亦声,
《周礼》曰:舟舆击互者。古历切。

车前也,从车,式声,赏职切。

车籍交错也,从车,啬声,所力切。

车和辑也,从车,咠声,秦入切。

骖马内辔系轼前者,从车,内声,诗曰:鋈以觼軜,奴答切。

车两輢也,从车,耴声,陟叶切。
文九十九 重八 文三

壮齿也,象上下相错之形,凡牙之属皆从牙,五加切。

古文牙。

虎牙也,从牙,从奇,奇亦声,去奇切。

齿蠹也,从牙,禹声,区禹切。


或从齿。
文三 重二

荣也,从草,从𠃀,凡华之属皆从华,户瓜切。

草木白华也,从华,从白,筠辄切。
文二


也,象形,凡瓜之属皆从瓜,古华切。

瓜也,从瓜,繇省声,余昭切。

小瓜也,从瓜,荧省声,户扃切。

本不胜末微弱也,从二瓜,读若庾,以主切。

瓜中实,从瓜,辩声,蒲苋切。

小瓜也,从瓜,交声,徐铉等曰︰交非声,未详。蒲角切。


也,从瓜,失声,诗曰:绵绵瓜瓞,徒结切。

瓞或从弗。
文七 重一

祥也,从𦫳,象头角足尾之形,孔子曰:牛羊之字以形举也。凡羊之属皆从羊,与章切。

羊名,蹄皮可以割桼,从羊,此声,此思切。

瘦也,从羊,

声,徐铉等曰︰羊主给膳以瘦为病,故从羊。力为切。

夏羊牡曰羭,从羊,俞声,羊朱切。

牡羊也,从羊,氐声,都兮切。

牂羊也,从羊,分声,符分切。

辈也,从羊,君声,徐铉等曰︰羊性好群故从羊,渠云切。

黄腹羊,从羊,番声,附袁切。

群羊相

,一曰黑羊,从羊,堙声,乌闲切。

羊子也,从羊,照省声,古牢切。

西戎,牧羊人也,从人,从羊,羊亦声,南方蛮闽从虫,北方狄从犬,东方貉从豸,西方羌从羊,此六种也;西南僰人、僬侥从人;盖在坤地,颇有顺理之性,唯东裔从大;大,人也。裔俗仁,仁者寿,有君子不死之国。孔子曰:道不行,欲之九裔,乘桴浮于海,有以也。去羊切。

古文羌如此。

牡羊也,从羊,爿声,则郎切。

羊名,从羊,巠声,口茎切。

羊鸣也,从羊,象声,气上出也,与牟同意,绵婢切。


羊也,从羊,夷声,徐姊切。

甘也,从羊,从大,羊在六畜主给膳也,美与善同意,徐铉等曰︰羊大则美,故从大,无鄙切。

五月生羔也,从羊,宁声,读若煮,直吕切。

夏羊牡曰羖,从羊,殳声,公户切。

羊未卒岁也,从羊,兆声,或曰裔,羊百斤左右为

,读若春秋盟于洮,治小切。

进善也,从羊,久声,文王拘羑里,在汤阴,与久切。



也,从羊,责声,子赐切。

羊相

也,从羊,委声,于伪切。

六月生羔也,从羊,敄声,读若雾,已遇切,又亡遇切。

羊名,从羊,执声,汝南平舆有挚亭,读若晋,徐铉曰︰执非声,未详。即刃切。

小羊也,从羊,大声,读若达,他末切。

羍或省。

羊羖犗也,从羊,曷声,居谒切。
文二十六 重二

并船也,象两舟省总头形,凡方之属皆从方,府良切。

方或从水。

方舟也,从方,亢声;礼,天子造舟,诸侯维舟,大夫方舟,士特舟。徐铉等曰︰今俗别作航非是。胡郎切。
文二 重一

受物之器,象形,凡匚之属皆从匚,读若方,府良切。

籀文匚。

宗庙盛主器也,
《周礼》曰:祭祀共匰主。从匚,单声,都寒切。

田器也,从匚,攸声,徒聊切。

饮器筥也,从匚,㞷声,去王切。

匡或从竹。

古器也,从匚,仓声,七冈切。

瓯器也,从匚,俞声,度侯切。

似羹魁,柄中有道,可以注水,从匚,也声,移尔切。

器似竹箧,从匚,非声,逸
《周书》曰:实元黄于匪,非尾切。

器也,从匚,淮声,胡罪切。

渌米薮也,从匚,算声,稣管切。

小杯也,从匚,赣声,古送切。

㔶或从木。

匣也,从匚,贵声,求位切。

木工也,从匚,从斤;斤,所以作器也,疾亮切。

棺也,从匚,从木,久声,巨救切。

籀文柩。

匮也,从匚,卖声,徒谷切。

古器也,从匚,

声,呼骨切。

田器也,从匚,异声,与职切。

藏也,从匚,夹声,苦叶切。


或从竹。

匮也,从匚,甲声,胡甲切。
文十九 重五

逃也,从入,从乚,凡亡之属皆从亡,武方切。

亡也,从亡,无声,武扶切。

奇字无通于元者,王育说:天屈西北为无。

气也,逯安说,亡人为丐,古代切。

止也,一曰亡也,从亡,从一,徐锴曰︰出亡得一则止,暂止也。锄驾切。

出亡在外望其还也,从亡,望省声,巫放切。
文五 重一

久远也,从兀,从匕;兀者,高远意也;久则变化亡声;

者,倒亡也。凡长之属皆从长。徐铉等曰︰倒亡不亡也,长久之义也直良切。

古文长。

亦古长。

久长也,从长,尔声,武移切。

极陈也,从长,隶声,息利切。

或从髟。

蛇恶毒长也,从长,失声,徒结切。
文四 重三

芳也,从黍,从甘;
《春秋传》曰:黍稷馨香,凡香之属皆从香,许良切。


之远闻者,从

,声声,声:籀文磬;呼形切。


气芬馥也,从

,复声,房六切。
文二 文一

比田也,从二田,凡

之属皆从

,居良切。

界也,从

三,其界画也,居良切。

畺或从彊土。
文二 重一

天下所归往也;董仲舒曰:古之造文者,三画而连其中谓之王。三者,天地人也;而参通之者,王也。孔子曰:一贯三为王。凡王之属皆从王;李阳冰曰:中画近上王者则天之义。雨方切。

古文王。

大也,从自;自,始也。始皇者,三皇大君也。自读若鼻,今俗以始生子为鼻子,胡光切。

馀分之月,五岁再闰,告朔之礼,天子居宗庙,闰月居门中,从王;在门中,
《周礼》曰:闰月王居门中,终月也。如顺切。
文三 重一

谷藏也,仓黄取而藏之,故谓之仓,从食省口,象仓形,凡仓之属皆从仓,七冈切。

奇字仓。

鸟兽来食声也,从仓,爿声,
《虞书》曰:鸟兽牄牄,七羊切。
文二 重一

人颈也,从大省,象颈脉形,凡亢之属皆从亢,古郎切。

亢或从页。

直项莽

儿,从亢,从夋,夋、倨也,亢亦声,罔朗切,又胡朗切。
文二 重一


曲胫也,从大,象偏曲之形,凡尪之属皆从尪,乌光切。

古文从㞷。

股

也,从尪,于声,乙于切。


不能行,为人所引曰


也,从尪,从爪,是声,都兮切。



也,从尪,从爪,巂声,户圭切。

不正也,从尪,兼声,古咸切。

蹇也,从尪,皮声,布火切。

膝中病也,从尪从,羸声,郎果切。


尬也,从尪,介声,古拜切。又公八切。

行胫相交也,从尪,勺声,牛行脚交为尥,力吊切。

行不正也,从尪,艮声,读若耀,弋笑切。



行不正,从尪,左声,则个切。

膝病也,从尪,从骨,骨亦声,户骨切。
文十二 重一

地之色也,从田,从光,光亦声;光,古文光。凡黄之属皆从黄,乎光切。

古文黄。

鲜明黄也,从黄,圭声,户圭切。

黄黑色也,从黄,耑声,他耑切。

白黄色也,从黄,占声,他兼切。

赤黄也,一曰轻易,人

如也;从黄,夹声,许兼切。

青黄色也,从黄,有声,呼罪切。
文六 重一

位西方,象秋时万物庚;庚、有实也。庚承己,象人

,凡庚之属皆从庚,古行切。
文一

人之步趋也,从彳,从亍,凡行之属皆从行,户庚切。

通道也,从行,童声,
《春秋传》曰:及冲以击之,昌容切。

四达谓之衢,从行,瞿声,其俱切。

四通道,从行,圭声,古膎切。

行儿,从行,吾声,鱼举切,又音牙。

行喜儿,从行,干声,空旱切。

通街也,从行,同声,徒弄切。

宿卫也,从韦市,从行;行:列卫也;于岁切。

行且卖也,从行,言声,黄绚切。


或从元。

迹也,从行,戋声,才线切。

将

也,从行,率声,朔律切。

邑中道也,从行,朮声,食聿切。
文十二 重一

照也,从月,从囧,凡

之属皆从

,武兵切。

古文明,从日。

翌也,从明,亡声,呼光切。
文二 重一

幽也,从日,从六,冖声,日数十,十六日而月始亏,幽也,凡冥之属皆从冥,莫经切。

冥也,从冥,黾声,读若黾蛙之黾,武庚切。
文二

进也,象草木生出土上,凡生之属皆从生,所庚切。

丰大也,从生,降声,徐锴曰︰生而不已益高大也。力中切。

草盛𡴀𡴀也,从生,上下达也,敷容切。

草木实蕤蕤也,从生,豨省声,读若绥,儒隹切。

众生并立之儿,从二生,诗曰:甡甡其鹿,所臻切。

生也,从生,彦省声,所简切。
文六

人所为绝高丘也,从高省,京象高形,凡京之属皆从京,举卿切。

就高也,从京,从尤,尤:异于凡也。疾僦切。

籀文就。
文二 重一

事之制也,从节

,凡卯之属皆从卯,阙,去京切。

章也;六卿:天官冢宰,地官司徒,春官宗伯,夏官司马,秋官司寇,冬官司空。从卯,㫐声,去京切。
文二

长也,从儿,从口,凡兄之属皆从兄,许荣切。

竞也,从二兄,二兄、竞意,从丰声,读若矜,一曰兢敬也,居陵切。
文二

坚也,从又,臣声,凡臤之属皆从臤,读若铿锵之铿,古文以为贤字,丘耕切,又苦闲切。

刚也,从臤,从土,古贤切。

竖立也,从臤,豆声,臣庾切。

籀文竖,从殳。

缠丝急也,从臤,从丝省,纠忍切。
文四 重一

精光也,从三日,凡晶之属皆从晶,子盈切。

房屋为民田时者,从晶,辰声,植邻切。

晨或省。

万物之精,上为𠛱星,从晶,生声,一曰象形,从口;古口复注中,故与日同,桑经切。

古文星。


或省。

商星也,从晶,鬒声,徐铉等曰︰鬒非声,未详。所今切。

参或省。

扬雄说以为古理官决罪,三日得其宜乃行之,从晶,从宜;亡新以为叠,从三日太盛,改为三田,徒叶切。
文五 重四

东方色也,木生火,从生丹,丹青之信言必然,凡青之属皆从青,仓经切。

古文青。

审也,从青,争声,徐锴曰︰丹青明审也。疾郢切。
文二 重一

夏时万物皆丁实,象形,丁承丙,象人心,凡丁之属皆从丁,当经切。
文一

邑外谓之郊,郊外谓之野,野外谓之林,林外谓之冂,象远界也,凡冂之属皆从冂,古荧切。

古文冂,从口,象国邑。

冂或从土。

中央也,从大在冂之内,大人也,央旁同意,一曰

也,于良切。

淫淫行儿,从人出冂,余箴切。

买卖所之也,市有垣,从冂,从

;

,古文及,象物相及也,之省声。时止切。

高至也,从隹上欲出冂;
《易》曰:夫乾隺然,胡沃切。
文五 重二

冻也,象水凝之形,凡冰之属皆从冰,笔陵切。

四时尽也,从冰,从夂;夂,古文终字。都宗切。

古文冬,从日,

流冰也,从冰,斯声,息移切。

半伤也,从冰,周声,都僚切。

冰出也,从冰,

声,诗曰:纳于

阴,力膺切。


或从夌。

水坚也,从冰,从水,鱼陵切。徐铉等曰︰今作笔陵切,以为冰冻之冰。

俗冰从凝。

寒也,从冰,函声,胡男切。

销也,从冰,台声,羊者切。

寒也,从冰,令声,鲁朾切。

寒也,从冰,廪声,力稔切。

冰也,从冰,东声,多贡切。

寒也,从冰,赖声,洛带切。

寒也,从冰,仓声,初亮切。

寒也,从冰,青声,七正切。

风寒也,从冰,毕声,卑吉切。

寒也,从冰,栗声,力质切。

一之日

冹,从冰,犮声,分勿切。
文十七 重三

熊属,足似鹿,从肉,以声,能兽坚中,故称贤能;而彊壮,称能杰也。凡能之属皆从能;徐铉等曰︰以非声,疑皆象形。奴登切。
文一

土之高也,非人所为也;从北,从一;一,地也。人居在

南,故从北,中邦之居在昆崙东南。一曰四方高中央下为

,象形,凡

之属皆从

,去鸠切,今隶变作丘。

古文从土。

大丘也,昆崙丘谓之昆崙虚,古者九夫为井,四井为邑,四邑为丘,丘谓之虚。从丘,虍声,徐铉等曰︰今俗别作墟非是。丘如切,又朽居切。

反顶受水丘,从丘,泥省声,奴低切。
文三 重一

皮衣也,从衣,求声,一曰象形,与衰同意,凡裘之属皆从裘,巨鸠切。

古文省衣。

裘裹也,从裘,鬲声,读若击,楷革切。
文二 重一

大牲也,牛件也,件事理也;象角头三,封

之形,牛之属皆从牛。徐锴曰︰件若言物一件二件也,封高起也。语求切。

无角牛也,从牛,童声,古通用僮,徒红切。

白黑杂毛牛,从牛,尨声,莫江切。

宗庙之牲也,从牛,羲声,贾侍中说:此非古字。许羁切。

以刍茎养牛也,从牛刍,刍亦声,
《春秋国语》曰:犓豢几何,测愚切。

黄牛虎文,从牛,余声,读若涂,同都切。

南徼外牛,一角在鼻,一角在顶,似豕,从牛,

声,先稽切。

耕也,从牛,黎声,郎奚切。

黄牛黑唇也,从牛,

声,诗曰:九十其犉,如匀切。

犗牛也,从牛,建声,亦郡名,居言切。

引前也,从牛,象引牛之縻也,元声,苦坚切。

牛纯色,从牛,全声,疾缘切。

牛黄白色,从牛,麃声,补娇切。

牛徐行也,从牛,𠬢声,读若滔,土刀切。

牛羊无子也,从牛,

声,读若糗粮之糗,徒刀切。

闲,养牛马圈也,从牛,冬省,取其四周匝也,鲁刀切。

牻牛也,从牛,京声,
《春秋传》曰:牻

,吕张切。

牛长

也,从牛,畺声,居良切。

特牛也,从牛,冈声,古郎切。

牛完全,从牛,生声,所庚切。

牛膝下骨也,从牛,巠声,
《春秋传》曰:宋司马牼字牛。口茎切。

牛驳如星,从牛,平声,普耕切。

牛息声,从牛,雔声,一曰牛名,赤周切。

牛鸣也,从牛,象其声,气从口出,莫浮切。

三岁牛,从牛,参声,稣含切。

两壁耕也,从牛,非声;一曰覆耕种也,读若匪,非尾切。

触也,从牛,氐声,都礼切。

畜母也,从牛,匕声,
《易》曰:畜牝牛吉,毗忍切。

畜牲也,从牛,产声,所简切。

牛狠不从引也,从牛,从臤,臤亦声,一曰大儿,读若贤,吃善切。

牛柔谨也,从牛,夔声,而沼切。

畜父也,从牛,土声,莫厚切。

四岁牛,从牛,从四,四亦声,息利切。

籀文

,从贰。
《易》曰:

牛乘马。从牛,葡声,平秘切。

牛踶

也,从牛,卫声,于岁切。

牛白

也,从牛,厉声,洛带切。

二岁牛,从牛,市声,博盖切。


牛也,从牛,害声,古拜切。

牣满也,从牛,刃声,诗曰:于牣鱼跃,而震切。

牛舌病也,从牛,今声,巨禁切。

牛子也,从牛,渎省声,徒谷切。

牛马牢也,从牛,告声,
《周书》曰:今惟牿牛马,古屋切。

白牛也,从牛,鹤声,五角切。

驳牛也,从牛,劳省声,吕角切。

万物也,牛为大物,天地之数起于牵牛,故从牛;勿声,文弗切。

牛白

也,从牛,寽声,力辍切。

朴特牛父也,从牛,寺声,徒得切。
文四十五 重一 文二

绎酒也,从酉,水半见于上,礼有大酋,掌酒官也,凡酋之属皆从酋,宇秋切。

酒器也,从酋,拱以奉之, 《周礼.六尊:牺尊、象尊、箸尊、壶尊、太尊、山尊,以待祭祀宾客之礼。祖昆切。尊或从寸,徐铉等曰︰今俗以尊作尊卑之尊,别作鐏非是。
文二 重一
船也,古者共鼓、货狄刳木为舟,剡木为楫,以济不通,象形,凡舟之属皆从舟,职流切。
船著不行也,从舟,㚇声,读若,子红切。艅艎舟名,从舟,余声,经典通用馀皇,以诸切。
空中木为舟也,从集,从舟,从,、水也,羊朱切。舳舻也,一曰船头,从舟,卢声,洛乎切。
辟也,象舟之旋,从舟,从殳;殳,所以旋也;比潘切。古文般,从支。
舟也,从舟,铅省声,食川切。
艅艎也,从舟,皇声,胡光切。
船行也,从舟,彡声,丑林切。舟也,从舟,可声,古我切。
小舟也,从舟,廷声,徒鼎切。
船师也,
《明堂月令》曰:舫人习水者。从舟,方声,甫妄切。

我也,阙,直禁切。

用也,一曰车右骑,所以舟旋,从舟,

声,房六切。

古文服,从人。

舻也,从舟,由声,
《汉律》名船方长为舳舻,一曰舟

,徐铉等曰︰当从胄省乃得声。直六切。

舟行不安也,从舟,从则省,读若兀,五忽切。
文十二 重二 文四

双鸟也,从二隹,凡雔之属皆从雔,读若酬,市流切。

隹二枚也,从雔又持之,所江切。

飞声也,雨而双飞者,其声霍然,呼郭切。
文三

酋矛也,建于兵车,长二丈,象形,凡矛之属皆从矛,莫浮切。

古文矛,从戈。

矛柄也,从矛,今声,巨巾切。又居陵切。

矛属,从矛,良声,鲁当切。

刺也,从矛,丑声,女久切。

矛属,从矛,害声,苦盖切。

矛属,从矛,昔声,读若笮,士革切。
文六 重一

微也,从二幺,凡𢆶之属皆从𢆶,于虬切。

微也,殆也,从𢆶,从戍;戍,兵守也;𢆶而兵守者危也,居衣切。

隐也,从山中从,𢆶亦声,于虬切。
文三

相纠缭也,一曰瓜瓠结ㄐ起,象形,凡ㄐ之属皆从ㄐ,居虬切。

草之相ㄐ者,从茻,从ㄐ,ㄐ亦声,居虬切。

绳三合也,从糸,ㄐ声,居黝切。
文三